ڀري جھول پنهنجا ادائون کڻي آ ... شاعري: مانجھي

ڀري جھول پنهنجا ادائون کڻي آ 

 شاعري: مانجھي

I feel extremely thirsty!

(Dr. Manjhi's Poetry On The Labour Day )

Poetry By: Dr. Muhammad Ali Manjhi

Translated by: Professor Muhammad Hashim Solangi 

The day is hot sizzling,

the hot winds are blowing

As if the rains of embers were falling

The eyes of crow are ejecting out

مانجهيءَ جو 24 سال اڳ لکيل نظم 

اعتراف (ڊاڪٽر محمد علي مانجهي)

اعتراف

آئون اعتراف ٿو ڪريان ته... 

(ڊاڪٽر محمد علي مانجهي)

آئون اعتراف ٿو ڪريان ته ’سنڌ سنواريون‘ نالي ٺاهيل تنظيم مان هٿ ڪڍڻ منھنجي وڏي غلطي هئي، مون ۽ ڪجهه دوستن 1987ع ۾ پھرين مرحلي تي ٺٽي ضلعي جي حد تائين ’سنڌ سنواريون‘ نالي هڪ تنظيم ٺاهي هئي، جنھن جو مقصد نياڻين جي تعليم کي ٻهراڙين ۾ ڦهلائڻ هو. اڳتي هلي ان تنظيم کي پنھنجي مدد پاڻ جي بنياد تي سڄي سنڌ ۾ ڦھلائڻو هو، ان تنظيم جو مقصد هو ته شھرن جي ماسترياڻين (Female Teachers)کي قائل ڪجي ته اهي ڳوٺن ۾ وڃي پڙهائين، اُتي تيستائين پڙهائين جيستائين ان ڳوٺ مان ڪا هڪ نياڻي ماسترياڻي نٿي ٿئي. اسان جي ٿوري ڪوشش سان اهو سلسلو سٺي نموني هلي پيو ۽ ڪيتريون نياڻيون رضاڪاراڻي نموني پنھنجون بدليون ڪرائي، ڳوٺن ڏانھن ويون ۽ انھن جي وڃڻ سان 12 ڳوٺن ۾ ڇوڪرين جي تعليم شروع ٿي. ڪيترائي ڇوڪرين جا اسڪول وري کلي ويا پر ٻن سببن جي ڪري اهو سلسلو ڪجهه سال اڳتي هلي بند ٿي ويو. هڪ ته گهڻي ڪم ۽ صحت جو خيال نه ڪرڻ ڪري مون کي السر جي بيماري ٿي پئي، ٻيو ته (سڀ کان وڏو سبب) نياڻين جي تعليم دشمنن رنڊڪون وڌيون، نتيجي ۾ اسان مايوس ٿي ويھي رهياسين ۽ هڪ انتھائي اهم ڪم مان هٿ ڪڍيوسين. سو آئون اعتراف ٿو ڪريان ته اهو رضاڪاراڻو تنظيمي ڪم ڇڏڻ غلط هو. تعليم دشمنن سان مقابلو ڪرڻ گهربو هو، جيڪڏهن اهو سلسلو هلي ها ۽ ان جو دائرو سنڌ تائين ڦھلجي وڃي ها ته سنڌ ۾ ڇوڪرين جي تعليم جي حوالي سان قابل قدر ڪم ٿي چڪو هجي ها.

 (اربع 9 جولاءِ 2014ع تي ’عوامي آواز‘ اخبار ۾ ڇپيل)

-----

مڪلي ۽ مانجهي (شاعري -4)

مڪلي ۽ مانجهي (شاعري -3)

 

مڪلي ۽ مانجهي (شاعري - 2)

مڪلي ۽ مانجهي (شاعري-1)

ڪتاب مڪلي ۽ مانجهي (مھاڳ: پاران امداد حسيني)

پرائمري اسڪولن ۾ لائبريري جي اهميت بابت ڊاڪٽر محمد علي مانجھي جي راءِ

پرائمري اسڪولن ۾ لائبريري جي اهميت بابت ڊاڪٽر محمد علي مانجھي جي راءِ

ٻہ سال اڳ ڊاڪٽر محمدعلي مانجهي پرائمري اسڪولن ۾ لائبريري هئڻ جي اهميت کي محسوس ڪندي پنهنجي فيس بڪ تي اڳي اسڪولن ۾ ڪتابن جي ڪاٺ واري پيتي ياد ڏياريندي جيڪو مختصر ليک لکيو هو اهو سنڌي ٻوليءَ جي رسالي ´امرتا` ۾ سندس تعارف شامل ڪري ڏنو ويو هو سو جيئن جو تيئن هتي ڏجي ٿو.

ڪاٺ جي پيتي: 

اڳ ۾ شهرن کي ڇڏي ٻهراڙين جي پرائمري اسڪولن ۾ ڪا سهولت نه هوندي هئي. ڪٿي ڪنهن ڳوٺ ۾ ڪا بلڊنگ هوندي هئي ته پنجن ئي درجن پڙهائڻ لاءِ فقط هڪ روم هوندو هو، ته ڪٿي هڪ روم به نه، رڳو هڪ جهڳي يا ڇنو. پنجن ئي درجن جي سڀني مضمونن کي پڙهائڻ لاءِ استاد به هڪ هوندو هو.

ڊاڪٽر محمد علي مانجھي صاحب جوڇھ ماهي رسالي “سنڌي ٻولي (تحقيقي جرنل) ۾ ڇپيل ايڊيٽوريل شمارو جون-2021

 ڊاڪٽر محمد علي مانجھي صاحب جوڇھ ماهي رسالي ”سنڌي ٻولي“ (تحقيقي جرنل) ۾ ڇپيل ايڊيٽوريل 

شمارو جون-2021

پاڪستان جي 1973ع واري آئين جو قلم 251 (3) جنھن ۾ ڄاڻايل آهي ته: ’قومي ٻوليءَ جي حيثيت کي قائم رکندي، ڪابه صوبائي اسيمبلي، قومي ٻوليءَ سان گڏ صوبائي ٻوليءَ جي سکيا، ترقي ۽ استعمال لاءِ قانوني اُپاءَ وٺي سگهي ٿي.‘ سنڌ اسيمبليءَ جي ’سنڌ ايڪٽ 1972ع‘ (سنڌي ٻوليءَ جي سکيا، ترقي ۽ استعمال) ۾ اها حقيقت چٽيءَ طرح موجود آهي. پوءِ وري سنڌ اسيمبليءَ ’سنڌ (ترميمي) ايڪٽ 1990ع‘ (سنڌي ٻوليءَ جي سکيا، ترقي ۽ استعمال) منظور ڪيو، جنھن موجب قومي ٻوليءَ جي حيثيت کي قائم رکندي، سنڌ ۾ لازمي طور سنڌي ٻوليءَ جو استعمال ٿيندو. ان ايـڪٽ جي مــقصد موجب سنڌ حـڪومت صوبـي ۾ ’بورڊ‘، ’اڪيڊميون‘ ۽ ’اٿارٽيون‘ قائم ڪندي. ان سلسلي ۾ اثرائتا انتظام ڪندي ۽ قاعدا بحال ڪندي ته جيئن صوبي ۾ سنڌي ٻوليءَ جو استعمال وڌندو رهي. اهڙي پوئواري ڪندي، سنڌ حڪومت پاران تڪڙو ئي ’سنڌي ٻوليءَ جو بااختيار ادارو‘ (Sindhi Language Authority) 1990ع ۾ قائم ڪيو ويو.

ڊاڪٽر محمد علي مانجھي صاحب جوڇھ ماهي رسالي “سنڌي ٻولي (تحقيقي جرنل) ۾ ڇپيل ايڊيٽوريل شمارو ڊسمبر-2020

ڊاڪٽر محمد علي مانجھي صاحب جوڇھ ماهي رسالي “سنڌي ٻولي (تحقيقي جرنل) ۾ ڇپيل ايڊيٽوريل 

(شمارو ڊسمبر 2020ع)

سنڌي ٻوليءَ جو بااختيار ادارو، سنڌي ٻوليءَ بابت تحقيقي ڪتاب، لغتون، انسائيڪلوپيڊيا ۽ ٻيا اهم ڪتاب شايع ڪندو رهيو آهي. اداري طرفان سنڌي ٻوليءَ ۾ تحقيق جي فن کي هٿي ڏيارڻ لاءِ ’سنڌي ٻولي‘ تحقيقي جرنل جي اشاعت پڻ 1994ع کان وٺي جاري آهي، جنھن جو تازو شمارو اوهان جي هٿن ۾ آهي.

ڊاڪٽر محمد علي مانجھي صاحب جوڇھ ماهي رسالي “سنڌي ٻولي (تحقيقي جرنل) ۾ ڇپيل ايڊيٽوريل شمارو جون-2020

ڊاڪٽر محمد علي مانجھي صاحب جوڇھ ماهي رسالي “سنڌي ٻولي (تحقيقي جرنل) ۾ ڇپيل ايڊيٽوريل 

(شمارو جون 2020ع)

 سنڌي ٻوليءَ جي بااختيار اداري جي چيئرمئن جي حيثيت سان خدمتون سرانجام ڏيڻ جي مقرري کي آئون اعزاز سمجهان ٿو. هيءَ ذميواري هڪ اهم قومي فرض سمجهندي، خلوص ۽ سچائيءَ سان نباهڻ جي هر ممڪن ڪوشش ڪبي

 هن اداري جي بنيادي مقصدن ۾ سنڌي ٻوليءَ جي ترقي ۽ سکيا لاءِ طريقا ۽ ذريعا سوچڻ ۽ عملي قدم کڻڻ؛ صوبائي ٻوليءَ جي حيثيت سان سنڌي ٻوليءَ ۾ تعليم؛ سنڌيءَ ۾ دفتري/ سرڪاري لکپڙهه ڪرڻ؛ جديد دور جي گهرجن مطابق سنڌي ڪمپيوٽنگ جي ترقيءَ لاءِ ڪوششون ڪرڻ وغيره شامل آهن. ان سلسلي ۾ گهڻن سالن کان هن اداري پاران سنڌي ٻوليءَ جي قديم لکت، ان جي ڀاڃ؛ جديد لکت؛ تاريخ؛ قديم لفظي ذخيري جي بچاءَ؛ مختلف لھجن؛ جديد دور جي گهرجن پٽاندر واڌاري؛ سنڌيءَ کي ٻولين جي عالمي درجي تائين رسائڻ وغيره بابت ڪوششون ٿينديون رهيون آهن ۽ انهن موضوعن تي ڪيترا ئي ڪتاب پڻ شايع ٿيندا رهيا آهن.

THE FORTRESS AND COURTYARD OF DOOLAH DARYA KHAN (Research Paper By: Dr. Muhammad Ali Manjhi)

THE FORTRESS AND COURTYARD OF DOOLAH DARYA KHAN

(DOOLAH DARYA KHAN JO KOT AEEN HAVELI)

Research Paper By: Dr. Muhammad Ali Manjhi

Owing to his valuable capabilities and political vision, the true son of soil, an intellectual as well as great warrior Shaheed Doolah Darya Khan alleviated from his status Commander-In-Chief and Ameer-ul-Umrah (Prime minister) of Sindh during the tenure of highly reputed Emperor of Sama dynasty Jam Nizam-ud-Din alias Jam Nindo Samoo. 

ساڻيھ جي سينگارَ ڊاڪٽر نبي بخش خان بلوچ جي ياد ۾ ڊاڪٽر محمد علي مانجھي (چيئرمين سنڌي لينگويج اٿارٽي) پاران اظهارِ خيال

ساڻيھ جي سينگارَ ”ڊاڪٽر نبي بخش خان بلوچ“ جي ياد ۾، ڊاڪٽر محمد علي مانجھي (چيئرمين سنڌي لينگويج اٿارٽي) پاران ٻه لفظ

Dr Muhammad Ali Manjhi, Chairman Sindhi Language Authority Speech on International Mother Tongue Day

Self-Education Key To Success! | Dr Muhammad Ali Manjhi

ڊاڪٽر فياض لطيف جي تحقيقي ڪتاب ”سائو ڪِي سُڄاڻ“ بابت ٻه اکر پاران: ڊاڪٽر محمد علي مانجھي

ڊاڪٽر فياض لطيف جي تحقيقي ڪتاب ”سائو ڪِي سُڄاڻ“ بابت ٻه اکر

پاران: ڊاڪٽر محمد علي مانجھي

اُبتو به لکيم، سُبتو به لکيم (ڪتاب؛ گيڙوءَ رَتا خواب) مهاڳ: ڊاڪٽر محمد علي مانجھي

(ڪتاب؛ گيڙوءَ رَتا خواب)   اُبتو به لکيم، سُبتو به لکيم 

“مهاڳ: ڊاڪٽر محمد علي ”مانجھي

 

    نوجوان شاعر واحد ’سوز‘ ملاح ڪجهه وقت اڳ` مون کي سندس شاعريءَ جي اڻ ڇپيل ڪتاب تي مھاڳ لکڻ لاءِ چيو. مون کيس ڪنھن ٻئي دوست کان مھاڳ لکرائڻ لاءِ گهڻو ئي چيو پر پاڻ نه مُڙيو. هڪ ڏينھن نيٺ اچي مسودو منھنجي حوالي ڪري ويو ۽ پوءِ مون به کڻي هائوڪار ڪئي. جنھن جو خاص سبب هيءُ آهي ته واحد ’سوز‘ ذاتي طور سٺي سڀاءُ رکندڙ ۽ محبتون ڏيندڙ ماڻهو آهي. واحد ’سوز‘ سنڌ ساڻيھه جو اهو لڳاتار شاعري ڪندڙ شاعر آهي، جيڪو پنھنجا چار مجموعا ڇپرائي چڪو آهي. 

جيون جنڊ پُڙن ۾ (ڪهاڻي) ڊاڪٽر محمد علي مانجھي

 جيون جنڊ پُڙن ۾ (ڪهاڻي)

ڊاڪٽر محمد علي مانجھي